Przyrządzanie smacznych i zdrowych potraw jest zajęciem przyjemnym jak i twórczym. Różnym ludziom smakują różne potrawy przyprawione w różny sposób.
Żeby potrawy smakowały warto zapoznać się z bogactwem roślin służących do przyprawiania.
Na początku chciałam ogólnie wprowadzić w temat przypraw i podsunąć pomysł czym co przyprawiać. Kilka najbardziej znanych przypraw:
Bazylia– potrawy z fasoli, bobu, kapusty kwaszonej, pomidorów, dyni, szpinaku, zupy, sosy, sałatki, kotlety wieprzowe, sery, spaghetti, makarony
Liść laurowy – używany do dziczyzny, ryb gotowanych, do sosów, pieczonego mięsa, marynat, drobiu, gulaszu, sosów, kapusty kwaszonej, zup
Jałowiec – dodawany do ciemnych sosów, potraw z mięs, do tłustej wieprzowiny, baraniny, dziczyzny, kapusty kwaszonej, czerwonej, dyni
Czosnek – używa się go do mięsa baraniego, jagnięcego, dziczyzny, mięs pieczonych, duszonych, do zup, sosów, sałatek, warzyw, serów, past, wędlin a szczególnie do kiełbas
Pieprz – używa się go do zup, sosów, wszystkich rodzajów mięs, dyni, grochu, fasoli, kapusty kwaszonej, gulaszu, jaj, serów, ryb
Tymianek pospolity – ma zastosowanie w przygotowaniu potraw tłustych, pieczonych ziemniaków, jajecznicy, farszów mięsnych, zup, ryb smażonych, wątróbki, podrobów, fasoli, można nim również przyprawiać wędliny, baraninę, wieprzowinę, pasztety, drób i żółte sery
Imbir lekarski – używany do przyprawiania herbatników, budyniów i innych słodkich deserów, kompotów, galaretek, owoców kandyzowanych, zup owocowych, sosów, potraw z ryżu, drobiu, dziczyzny, grzybów, serów żółtych, ryb, warzyw
Koper włoski – używany do wypieków, ciast, budyniów, marynat warzywnych, ryb, majonezów ziołowych, zup, sosów, kompotów, ogórków marynowanych
Gorczyca biała i czarna nasiona używane są do kwaszenia kapusty, warzyw, grzybów, konserwowania ryb, do przyprawiania potraw z warzyw, do białej i czerwonej kapusty, do farszów mięsnych i zup, tłustych mięs, sosów, sałatek, majonezów
Migdały dodawane są do ciast, słodyczy, ryżu, pieczonego drobiu, ryb
Chilli używa się do zup kremów, potraw mięsnych, rybnych, sosów, gulaszu, mięsa z rusztu, fasolki szparagowej, kalafiora, grochu, soczewicy, szpinaku, sos tabasco
Chrzan – używany do kwaszenia kapusty i ogórków, dodawany do majonezów, serów białych , sosów, dodaje się go do wędlin, gotowanej wołowiny, ozorków, rosbefu, pieczonych mięs, ryb.
Curry – dodaje się do ryżu tłustych potraw, do mięsa jagnięcego, wieprzowego, baraniego, do gulaszu, sosów, farszów, fasoli, sałatki ogórkowej, mięsa z kaczki i gęsi, do jajek i sera
Lubczyk ogrodowy – używany do przyprawiania sosów, zup, warzyw, potraw z ryb, pieczeni mięsnych, masła ziołowego, sałatek, marynat i oczywiście do rosołu
Majeranek ogrodowy – używany do zup na mięsie, klusek wątrobianych, sałatek, grzybów, pieczonego drobiu, wołowiny, baraniny, do sosów i spaghetti z mięsem, potraw z grochu i innych strączkowych, flaków, niektórych serów, sałatek rybnych i wędlin
Mięta pieprzowa – świeżymi liśćmi można przyprawiać zupy jarzynowe, marynaty do mięs, ryby, potrawy z sera, sosy. Miętą można aromatyzować rum oraz sok pomidorowy, dodaje się ją do sałatek jarzynowych i owocowych, duszonej marchwi, kapusty, grochu i pora
Melisa lekarska – świeżymi liśćmi przyprawia się sałatki, sosy, warzywa, zupy, drób, ryby, cielęcinę, baraninę, dziczyznę, potrawy z mleka i jaj
Gałka muszkatołowa – znajduje zastosowanie w przygotowaniu budyniów czekoladowych i waniliowych, słodyczy, wypieków, kompotu z gruszek, jabłek pieczonych, śliwek i moreli, dodaje się do napojów mlecznych, wina grzanego, ponczu, kakao, soku pomidorowego, bulionu, pasztetów, świeżych warzyw, potraw z ryżu, sosów, ryb, cielęciny, drobiu, ziemniaków puree,
Ziele angielskie – podnosi walory smakowe mięs, zwłaszcza baraniny, , sosów, ryb, sałatek rybnych, marynat, zup, drobiu i warzyw marynowanych
Estragon – aromatyzuje się nim ocet, ogórki marynowane, dynię i inne warzywa, sosy, pieczarki, kalafiory, szparagi, cielęcinę, mięso jagnięce, dziczyznę w śmietanie, potrawy z mięsa, podrobów, jajek
Kminek zwyczajny – używany jest do wypieku chleba, precelków, paluszków, ciast, przyprawia się nim kapustę, ziemniaki, sałatki, potrawy z mięsa, gotowane ryby, raki, sery, buraki, marchew, barszcz, zupę grzybową, gulasz
Rozmaryn lekarski – dodawany jest do wołowiny, cielęciny, pieczonego drobiu, gotowanych ryb, zup jarzynowych, potraw z jarzyn, grzybów, czerwonej i kwaszonej kapusty, sałatek, farszów mięsnych i gulaszu, potraw z jaj i jako dodatek do twarogu
Cząber ogrodowy – przyprawia się nim potrawy z roślin strączkowych, grzybów, sałatki mięsne i ziemniaczane, gotowane ryby, smażone śledzie, zupy rybne, majonezy, farsze drobiowe, kotlety, kiełbasy, ziemniaki pieczone, ogórki i inne warzywa konserwowane, kwaszoną kapustę, potrawy z sera i słone wypieki
Szafran – dodawany jest do ryżu, zup klarownych, zupy rybnej, do mięsa baraniego i jagnięcego
Szałwia lekarska – dodawana jest do sosów, omletów ziołowych i serowych, zupy rybnej, śledzi, mięsa z rusztu, zająca i innej dziczyzny, wieprzowiny, mięsa siekanego, nerek i wątróbki kurzej
Cynamon – używany jest do zup owocowych, budyniów, kompotów, strucli owocowych, ciasta, pieczonych jabłek, napojów mlecznych, likierów, ponczu i grzanego wina, dodaje się go również do farszu drobiowego, ryby gotowanej, do mięsa wołowego i wieprzowego
Wanilia – używana do aromatyzowania słodyczy, budyniów, keksów sosów waniliowych i czekoladowych, bitej śmietany, słodkich jogurtów, twarogów, mas tortowych
Źródło: A. Sedo, J. Krejca „Rośliny źródłem przypraw” str. 193-200
